فهرست مطلب


يادداشت ها
زمينۀ اولىۀ اين پژوهش را تورج اتابكى فراهم كرد. كاوه احسانى ايدۀ اوليه ام را قوت بخشيد. آرنگ كشاورزيان و بهزاد يغمائيان نيز در ابتدا به نحو ديگرى يارى ام داده بودند. سپاس گزارشان هستم.  
از جمله بنگريد به: احمد اشرف، «كالبدشكافى انقلاب: نقش كارگران صنعتى در انقلاب ايران،» گفتگو، شمارۀ ۵۵، فروردين ۱۳۸۹؛ يرواند آبراهاميان، ايران بين دو انقلاب، ترجمۀ كاظم فيروزمند، حسن شمس آورى، و محسن مدير شانه چى (تهران: نشر مركز، ۱۳۷۷) صص ۴۷۱-۴۸۵؛ و
Assef Bayat, Workers and Revolution in Iran (London and New Jersey: Zed Books Ltd, 1987) chap. 6; and Terisa Turner, “Iranian Oilworkers in the 1978-79 Revolution,” in Petter Nore and Terisa Turner (eds.), Oil Class Struggle (London: Zed Press, 1980) pp. 272- 292.
«چرايى و معضل هاى تغيير شرايط كار نفتگران: گفتگوى سامان نو با اسماعيل ع. به كوشش ايوب رحمانى،» سامان نو، شماره هاى ۱۱ و ۱۲، بهار و تابستان ۱۳۸۹، ص ۶۲.
همان.
در گفت وگوى نگارنده با غلام حسين حسن تاش، مشاور وزير نفت در امور اقتصادى طى ساليان ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۴.
«گفتگو در جمع كارگران حفارى،» قابل دسترس در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: بيست و چهارم دسامبر ۲۰۱۰):
http://e-jafk.blogspot.com/
. قانون برنامة سوم توسعة اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى جمهورى اسلامى ايران (۱۳۷۹-۱۳۸۳) مصوب ۱۷/۱/۱۳۷۹ مجلس شوراى اسلامى، با اعمال آخرين اصلاحات (تهران: سازمان مديريت و برنامه ريزى كشور، معاونت امور پشتيبانى، مركز مدارك علمى و انتشارات، ۱۳۸۳)، ص ۷.
درگفت وگوى نگارنده با رضا زاهد، مدير كل پيشين تشكيلات و روش هاى وزارت نفت.
«ارزيابى عملكرد فعاليت هاى بالادستى نفت در سال هاى ۱۳۷۹-۱۳۸۱،» (تهران: مركز پژوهش هاى مجلس شوراى اسلامى، ۱۳۸۲) ص ۲۷؛ و ايرج مهرآزما، «بررسى عملكرد وزارت نفت در امور و فعاليت هاى بالادستى و پايين دستى صنعت نفت و گاز در برنامۀ سوم توسعه و سال اول برنامۀ چهارم،» (تهران: مركز پژوهش-هاى مجلس شوراى اسلامى، ۱۳۸۶) ص ۱۱۷.
در گفت گوى نگارنده با يكى از كارمندان شركت نفت.
outsourcing
«مصوبة شمارة ۴۶/۱۴ مورخ ۳۱/۱/۱۳۷۹ شوراى عالى ادارى،» در : معاونت امور مديريت و منابع انسانى سازمان مديريت (تدوين)، منطقى نمودن اندازة دولت (تهران: سازمان مديريت و برنامه ريزى كشور، ۱۳۸۱)، ص ۶۱.
«پيوست مصوبة شمارۀ ۴۶/۱۴ مورخ ۳۱/۱/۱۳۷۹ شوراى عالى ادارى،» در منطقى نمودن اندازة دولت، ص ۶۴.
. قانون برنامة سوم.
مهرآزما، پيشين، ص ۱۰۹.
در گفت و گوى نگارنده با على يزدانى، كارگر پروژه اى در صنعت نفت.
«چرايى و معضل هاى تغيير شرايط...،» ص ۶۳.
«وضعيت كارمندان و كارگران وزارت نفت و شركت  هاى تابعه در نُه سال گذشته،» در تارنماى ذيل: (تاريخ بازديد: ۲۵ دسامبر ۲۰۱۰):
http://www.workertoday.com/gozaresh/nafat.htm
«نيروهاى شاغل در بخش پيمانكارى صنعت نفت سامان دهى مى‌شوند،» در تارنماى ذيل: (تاريخ بازديد: ۲۵ دسامبر ۲۰۱۰):
http://www.shana.ir/147482-fa.html
Central Bank of the Islamic Republic of Iran, Economic Time Series Database, available at: http://tsd.cbi.ir/IntTSD/EnDisplay/Display.aspx
Ibid.
به نقل از: امير جواهرى لنگرودى، «قراردادهاى موقت كارگرى و پيامدهاى آن در زندگى كارگران!» در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲۵ دسامبر ۲۰۱۰):
http://www.rahekaregar.com/maghalat/200804/20080429-01-maghalat.htm
«اين جا عسلويه است: ته جهنم! اين جا لبخندى بر لب نمى بينى!» در تارنماى ذيل: (تاريخ بازديد: ۲۵ دسامبر ۲۰۱۰):
http://www.negah1.com/kargari/aslavie.htm
در گفتگوى نگارنده با محمدرضا نجفى منش، مديرعامل شركت فنرلول ايران.
اتحادىۀ كارگران پروژه اى، «موفقيت كارگران ماهشهر،» ۷ مه ۲۰۱۲، در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲۱ ارديبهشت ۱۳۹۱):
http://kanoonmodafean۱.blogspot.com
قانون كار، قانون بيمۀ بيكارى، همراه با تصويب نامه ها، آيين نامه ها، بخشنامه ها (تهران: نشر دوران، ۱۳۸۴) ص ۱۹.
همان، ص ۲۴.
امير جواهرى لنگرودى، «جنبش كارگرى و مرورى بر اعتصابات و اعتراضات كارگران و ديگر جنبش هاى اجتماعى در ايران: روزشمار كارگرى سه ماهۀ مهر و آبان و آذر سال ۱۳۹۰،» بهمن ۱۳۹۰ برابر با  ژانوىۀ ۲۰۱۲، در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: دهم بهمن ۱۳۹۰):
http://weblagrahekargar.wordpress.com/2012/01/29/paul-2316

«۶۰ درصد كارگران قرارداد موقت هستند،» در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲۴ دسامبر ۲۰۱۰):
http://www.jamejamonline.ir/new/newstext.aspx?newsnum=100946988979
«كليات طرح بهسازى قراردادهاى موقت كار رد شد،» در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲۴ دسامبر ۲۰۱۰):
http://www.rastak.com/article?id=5967
«بيش از ۸۰ درصد كارگران داراى قرارداد موقت هستند،» در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲۴ دسامبر ۲۰۱۰):
http://www.aftabnews.ir/vdcb8fb8frhbg0p.uiur.html
«برگزارى جشنواره‌هاى ورزشى در مناطق اقمارى صنعت نفت،» در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲۴ دسامبر ۲۰۱۰):
http://www.shana.ir/161198-fa.html
«شمار كارمندان صنعت نفت ايران ۲۲۰ هزار نفر اعلام شد،» در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲۵ شهريور ۱۳۹۰):
http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13900624000126

«حى على خير العمل شعار كارگران ماهشهر نبود: مصاحبه با يك فعال كارگرى در خوزستان،» در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: دهم ارديبهشت ۱۳۹۰):
http://www.jonbeshekargary.org
«چرايى و معضل هاى تغيير شرايط كار نفتگران،» صص. ۶۳-۶۴.
«نامه به رئيس جمهور و درددل كارگران با احمدى نژاد،» در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲۴ دسامبر ۲۰۱۰):
http://kargaranbp.blogfa.com/post-6.aspx
«شركت هاى پيمانكارى و يك سال پيكار طبقاتى كارگران پتروشيمى،» در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲ فروردين ۱۳۹۱):
http://www.ofros.com/maghale/fadayan_kpysp.htm
«گفتگو در جمع كارگران حفارى».
مستخرج از گزارش  ذيل: «عسلويه: اردوگاه كار اجبارى،» در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲۴ دسامبر ۲۰۱۰):
http://www.hamaahangi.info/index.php?option=com_content&view=article&id=583%3Aasalooyeh-camp&Itemid=530
اعظم خاتم، «عسلويه در آينۀ آبادان: از ساخت شركت شهر تا اسكان اردوگاهى كاركنان نفت در ايران،» گفتگو، شمارۀ ۶۰، در دست انتشار.
«اين جا عسلويه است: ته جهنم! اين جا لبخندى بر لب نمى بينى!»
همان.
همان.
«افزايش بى‌سابقۀ شمار سوانح در تأسيسات نفتى ايران،» دويچه وله، در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲۱ مرداد ۱۳۹۰):
http://www.dw-world.de/dw/article/0,,15311867,00.html

«اين جا عسلويه است: ته جهنم! اين جا لبخندى بر لب نمى بينى!»
قانون كار، قانون بيمۀ بيكارى، همراه با تصويب نامه ها، آيين نامه ها، بخشنامه ها (تهران: نشر دوران، ۱۳۸۴) ص ۳۴۳.
به نقل از مركز آمار ايران در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۱۰ فروردين ۱۳۹۱):
http://www.amar.sci.org.ir
در گفت وگوى نگارنده با على يزدانى، كارگر پروژه اى در صنعت نفت.
«اخراج كارگران با اصلاح مادۀ ۲۷ قانون كار ۵۰ برابر افزايش مى يابد،» خبرگزارى مهر، در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲۴ دسامبر ۲۰۱۰):
http://www.mehrnews.com/fa/NewsDetail.aspx?NewsID=365629
David Mather, Yassamine Mather, and Majid Tamjidi, “Making Cars in Iran: Working for Iran Khodro,”' Critique, 35: 1, (2007) p. 16.
«گزارش مختصرى از شركت پارس خودرو،» خبرنامۀ كميتۀ هماهنگى براى ايجاد تشكل كارگرى (منطقۀ تهران)، شمارۀ ۲، هفتۀ سوم ارديبهشت ۱۳۸۷، ص ۱۹.
«اين جا عسلويه است: ته جهنم! اين جا لبخندى بر لب نمى بينى!»
گفت وگوى نگارنده با على يزدانى، كارگر پروژه اى در صنعت نفت.
«چهل روز پا در هوا: گفتگوى كارگرى با ابوبكر فطنى،» در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۳۰ ژانوىۀ ۲۰۱۱):
http://www.chiran-echo.com/69.htm
«نامه به رئيس جمهور و درددل كارگران با احمدى نژاد»
«عسلويه: اردوگاه كار اجبارى،» در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲۴ دسامبر ۲۰۱۰):
http://www.hamaahangi.info/index.php?option=com_content&view=article&id=583%3Aasalooyeh-camp&Itemid=530
«چرايى و معضل هاى تغيير شرايط كار نفتگران،» ص ۶۴.
Assef Bayat, Workers and Revolution in Iran (London and New Jersey: Zed Books Ltd, 1987) p. 101.
بنگريد به:
Assef Bayat, “Iran: Workers' Control after the Revolution,” MERIP Reports, no. 113, 1983.
ابراهيم اميد، «نگاهى به ايران خوردو از آغاز تا امروز،» ، هفتم مرداد ۱۳۹۰، در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۱۵ دى ۱۳۹۰):
http://www.ofros.com/maghale/omid_irkhodro.pdf
كانون مدافعان حقوق كارگر، «گزارش كانون مدافعان حقوق كارگر از وضعيت كار و زندگى كارگران ايران،» خرداد ماه ۱۳۹۱، در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۱۷ خرداد ۱۳۹۱):
http://kanoonmodafean1.blogspot.com/2012/06/blog-post.html#more
محمد مالجو، «مطالبات اقتصادى طبقۀ متوسط در ايران: نمونه پژوهى گروه شغلى معلمان،» فصلنامة گفتگو، شمارة ۴۶، خرداد ۱۳۸۵.
«دربارۀ هىأت مؤسسان سنديكاهاى كارگرى،»، بهمن ۱۳۸۵، صفحۀ يكم.
Mohammad Maljoo, “Worker Protest in the Age of Ahmadinejad,” Middle East Report, No. 241, Winter 2006.
Mohammad Maljoo, “The Green Movement Awaits an Invisible Hand,” Middle East Report Online, June 26, 2010.
محمدرضا سپهرى، حقوق بنيادين كار (تهران: مؤسسۀ كار و تأمين اجتماعى، ۱۳۸۱) ص ۲۱.
همان. ص ۲۹.
بهمن شفيق، «آنتى سنديكاليسم در بن بست،» هشتم آذر ۱۳۸۹، در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: اول دى ۱۳۸۹):
http://omied.de
Karl Polanyi, The Great Transformation: The Political and Economic Origins of Our Time (Boston: Beacon Press, 2001 [1944]) Chapter 6.
گرچه محققانى چون سعيد رهنما به نقش گسيختگى هاى جنسيتى و سنى و قومى و غيره در ممانعت از شكل گيرى هويت طبقاتى ميان كارگران ايرانى اشاره كرده اند اما هنوز با دستيابى به نظريه يا نظريه هايى عميق دربارۀ رابطۀ متقابلاً تقويت كننده ميان هويت طبقاتى و هويت هاى غيرطبقاتى فاصلۀ زيادى داريم. براى مطالعۀ پژوهش رهنما بنگريد به:
Saeed Rahnema, “Work Councils in Iran: The Illusion of Worker Control,” Economic and Industrial Democracy, Vol. 13 (1992) pp.69-94.
«درخواست تجديدنظر دربارۀ رنگ پوشش خانم هاى شاغل در صنعت نفت در جنوب،» نفت نيوز، ششم شهريور ۱۳۸۹، در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: پنجم مهر ۱۳۸۹):
http://www.naftnews.net/view-9444.html
«اين جا عسلويه است: ته جهنم! اين جا لبخندى بر لب نمى بينى!»
«براى تحقق خواست هاى مان مبارزه مى كنيم!» در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲۴ دسامبر ۲۰۱۰):
http://fedayi.org/sub/kare/index.php?option=com_content&task=view&id=316&Itemid=87
حسين بشيريه، جامعه شناسى سياسى طبقۀ كارگر و جريان هاى كارگرى در ايران (تهران: مؤسسۀ آموزش عالى كار، ۱۳۸۳).
نگار راستى، احمد راستى، رضا رئيس دانا، و امير جواهرى لنگرودى، «مرور آمارى بر اعتصابات و اعتراضات كارگران ايران در سالى كه گذشت!» در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲۵ دسامبر ۲۰۱۰):
http://www.ofros.com/gozaresh.htm
كميتۀ هماهنگى براى كمك به ايجاد تشكل هاى كارگرى، «گزارش جامع تحليلى از اعتصاب كارگران پتروشيمى بندر امام در ماهشهر،» ۱۷ مهر ۱۳۹۰، در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲۵ بهمن ۱۳۹۰):
http://www.fwhi.org/gozaresh/gozaresh_kamel_mahshahr.pdf
«اعتصاب كارگران پتروشيمى: يك گزارش و ارزيابى مختصر،» ۲۲ اكتبر ۲۰۱۱، در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲۵ بهمن ۱۳۹۰):
www.etehad.se/artikel/4421
جمعى از فعالين كارگرى، «مرورى بر اعتصاب خودانگيختۀ كارگران منطقۀ ويژۀ ماهشهر (پتروشيمى ها)،» ۲۸ مرداد ۱۳۹۰، در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲۵ بهمن ۱۳۹۰):
http://www.ofros.com/gozaresh/jafk_mbekm.htm
كميتۀ هماهنگى براى كمك به ايجاد تشكل هاى كارگرى، «گزارش جامع تحليلى از اعتصاب كارگران پتروشيمى بندر امام در ماهشهر».  
همان.
اتحادىۀ كارگران پروژه اى، «موفقيت كارگران ماهشهر،» ۷ مه ۲۰۱۲، در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲۱ ارديبهشت ۱۳۹۱):
http://kanoonmodafean1.blogspot.com
كميتۀ هماهنگى براى كمك به ايجاد تشكل هاى كارگرى، «گزارش جامع تحليلى از اعتصاب كارگران پتروشيمى بندر امام در ماهشهر».  
اتحادىۀ آزاد كارگران، «موفقيت كارگران شركت هاى پيمانكارى در پتروشيمى هاى ماهشهر،» ۱۹ دى ۱۳۹۰، ، در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۲۵ دى ۱۳۹۰):
http://www.ofros.com/gozaresh/ettehad_mkpm.htm
«خط فقر كارگران در تهران يك ميليون و ۳۵۰ هزار تومان اعلام شد،» دنياى اقتصاد، ۱۰ بهمن ۱۳۸۹.
Kaveh Ehsani, “Social Engineering and the Contradictions of Modernization in Khuzestan’s Company Towns: A Look at Abadan and Masjed-Soleyman,” International Review of Social History  48, (2003) p. 371.
«شركت هاى پيمانكارى و يك سال پيكار طبقاتى كارگران پتروشيمى»
گزارش نشست مطبوعاتى رجبعلى مزروعى در پاريس به تاريخ سى ام آوريل ۲۰۱۱، در تارنماى ذيل (تاريخ بازديد: ۱۰ خرداد ۱۳۹۰):
http://radiozamaneh.com/politics/2011/05/03/3734
برگرفته از سایت